سوره النساء

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

1

به نام خداى گسترده مهر مهرورز


فَلْيُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا بِالْآخِرَةِ وَ مَنْ يُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً

74

و كسانى كه زندگى پست (دنيا) را با آخرت مبادله كرده‌اند، بايد در راه خدا بجنگند. و هر كس كه در راه خدا بجنگد، و كشته [و شهيد] شود يا پيروز گردد، پس در آينده پاداش بزرگى به او خواهيم داد.


وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً

75

و شما را چه شده، كه در راه خدا، و [در راه نجات‌] مردان و زنان و كودكانى كه (به دست ستمگران) تضعيف شده‌اند، جنگ نمى‌كنيد؟! [همان‌] كسانى كه مى‌گويند:« [اى‌] پروردگار ما! از اين آبادى (مكه)، كه مردمش ستمگرند، ما را بيرون ببر؛ و از طرف خويش، براى ما سرپرست (و رهبر) ى تعيين فرما؛ و از جانب خويش، ياورى براى ما قرار ده. »


الَّذِينَ آمَنُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِياءَ الشَّيْطانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعِيفاً

76

كسانى كه ايمان آورده‌اند، در راه خدا جنگ مى‌كنند؛ و آنان كه كفر ورزيدند، در راه طغيانگر (ان و بت‌ها) پيكار مى‌كنند. پس با ياران شيطان، پيكار كنيد؛ [چرا] كه نيرنگ شيطان، ضعيف است.


أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ لَوْلا أَخَّرْتَنا إِليٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَلِيلٌ وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِمَنِ اتَّقيٰ وَ لا تُظْلَمُونَ فَتِيلاً

77

آيا نظر نمى‌كنى به سوى كسانى كه (در مكه) به آنان گفته شد:« (فعلا از جهاد) دست نگهداريد؛ و نماز را به پا داريد؛ و [ماليات‌] زكات بپردازيد. »و [لى‌] هنگامى كه (در مدينه) جنگ (و جهاد) بر آنان مقرر شد، بناگاه دسته‌اى از آنان، از مردم مى‌هراسيدند، همانند هراسيدن از خدا يا هراسيدن شديدتر. و گفتند:« [اى‌] پروردگار ما! چرا جنگ (و جهاد) را بر ما مقرر داشتى؟! چرا (اين فرمان را از) ما تا سرآمد نزديكى تأخير نينداختى؟! » (به آنها) بگو:« كالاى دنيا، اندك است؛ و براى كسى كه خودنگهدار باشد (نعمت‌هاى) آخرت، بهتر است؛ و كمترين ستمى، به شما نخواهد شد. »


أَيْنَما تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِكَ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَما لِهٰؤُلاءِ الْقَوْمِ لا يَكادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثاً

78

هر كجا باشيد، مرگ شما را در مى‌يابد؛ و اگر چه در برج‌هاى استوار [و مرتفع‌] باشيد. و اگر (پيشامد) خوبى به آن (ساده دلان يا منافق) ان در رسد، مى‌گويند:« اين، از طرف خداست. »و اگر (حادثه) بدى به آنان در رسد، مى‌گويند:« اين از جانب توست. »بگو:« همه [اينها] از طرف خداست. »و اين گروه را چه شده است كه به فهم عميق سخن نزديك نيستند؟!


ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ وَ أَرْسَلْناكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَ كَفيٰ بِاللَّهِ شَهِيداً

79

هر چه از خوبى به تو مى‌رسد، پس از خداست؛ و هر چه از بدى به تو مى‌رسد، پس از خود توست. و تو را به رسالت براى مردم فرستاديم؛ و گواهى خدا (در اين باره) كافى است.


مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّيٰ فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً

80

هر كه از فرستاده [خدا] اطاعت كند، پس بيقين خدا را فرمان برده است. و هر كس روى برتابد، پس تو را (به عنوان) نگهبان [مستمر] برايشان نفرستاديم.


وَ يَقُولُونَ طاعَةٌ فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ وَ اللَّهُ يَكْتُبُ ما يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً

81

و (منافقان) مى‌گويند:« فرمانبردار [يم‌]؛ » [ولى‌] هنگامى كه از نزد تو بيرون مى‌روند، گروهى از آنان شبانه، بر خلاف آنچه تو مى‌گويى تدبير مى‌كنند، و خدا آنچه را شبانه تدبير مى‌كنند، مى‌نگارد. پس از آنان روى گردان، و بر خدا توكل كن؛ و كارسازى خدا كافى است.


أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً

82

و آيا در قرآن تدبر نمى‌كنند؟ و اگر (بر فرض) از طرف غير خدا بود، حتما در آن اختلاف فراوانى مى‌يافتند.


وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَي الرَّسُولِ وَ إِليٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ إِلَّا قَلِيلاً

83

و هنگامى كه خبرى (حاكى) از ايمنى يا ترس به آن [منافق‌] ان برسد، منتشرش سازند، و [لى‌] اگر (بر فرض) آن را به فرستاده [خدا] و به اولياى امر از بينشان، ارجاع دهند، از ميان آنان كسانى كه آن را استنباط مى‌كنند، حتما به (درستى و نادرستى) آن آگاهى دارند. و اگر بخشش خدا و رحمتش بر شما نبود، مسلما جز اندكى (از شما، همگى) از شيطان پيروى مى‌كرديد.


فَقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفْسَكَ وَ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَي اللَّهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ اللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْكِيلاً

84

پس (اى پيامبر) در راه خدا جنگ كن! و جز خودت مكلف نيستى. و [لى‌] مؤمنان را (بر جهاد) برانگيز؛ اميد است خدا از قدرت كسانى كه كفر ورزيدند، جلوگيرى كند. و خدا قدرت بيشتر، و مجازات شديدترى دارد.


مَنْ يَشْفَعْ شَفاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْها وَ مَنْ يَشْفَعْ شَفاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْها وَ كانَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتاً

85

هر كس به صورت وساطت نيكويى (در كار خير) واسطه شود، بهره‌اى از آن برايش خواهد بود؛ و هر كس به صورت وساطت بدى (در كارى) واسطه شود، برايش سهمى از آن خواهد بود؛ و خدا بر هر چيزى، نگهدار و حسابگر است.


وَ إِذا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوها إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ حَسِيباً

86

و هر گاه با زنده بادى به شما زنده باد گفته شود (و به شما سلام يا اظهار محبت نمايند،) پس بهتر از آن، زنده باد گوييد (و پاسخ بهترى به محبت‌ها دهيد)، و يا (همانند) آن را پاسخ دهيد، كه خدا بر هر چيزى حسابگر است.


اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِيثاً

87

خدا، هيچ معبودى جز او نيست؛ بيقين، در روز رستاخيز- كه هيچ ترديدى در آن نيست- شما را جمع خواهد كرد. و چه كسى از خدا، در سخن راستگوتر است؟!


فَما لَكُمْ فِي الْمُنافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَ اللَّهُ أَرْكَسَهُمْ بِما كَسَبُوا أَ تُرِيدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلاً

88

و شما را چه شده، كه در مورد (جنگ با) منافقين دو دسته شده‌ايد؟! و حال آنكه خدا آنان را بخاطر دستاوردشان سرنگون كرده است. آيا مى‌خواهيد كسى را كه خدا در گمراهى [اش، وا] نهاده است، راهنمايى كنيد؟! و هر كه را خدا در گمراهى (اش، وا) نهاد، پس هيچ راهى براى (هدايت) او نخواهى يافت.


وَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ كَما كَفَرُوا فَتَكُونُونَ سَواءً فَلا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِياءَ حَتَّي يُهاجِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ لا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً

89

[منافقان‌] آرزو دارند، كه [شما] كافر شويد، همانگونه كه [خود] كفر ورزيدند، و مساوى يكديگر شويد. بنابراين، از ميان آنان دوستانى مگيريد، تا اينكه در راه خدا هجرت نمايند. و اگر (از هجرت) روى برتافتند، پس هر كجا آنان را يافتيد، ايشان را (به اسارت) بگيريد، (و در صورت ضرورت) آنان را بكشيد. و از بين آنان، هيچ دوست و ياورى مگيريد.


إِلَّا الَّذِينَ يَصِلُونَ إِليٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثاقٌ أَوْ جاءُوكُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقاتِلُوكُمْ أَوْ يُقاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقاتَلُوكُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقاتِلُوكُمْ وَ أَلْقَوْا إِلَيْكُمُ السَّلَمَ فَما جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلاً

90

مگر كسانى كه بپيوندند به گروهى، كه ميان شما و ميان آنان پيمان محكمى است، يا نزد شما بيايند، در حالى كه [بيقين‌] سينه‌هاى آنان از پيكار با شما يا پيكار با قومشان، به تنگ آمده است. و اگر (بر فرض) خدا مى‌خواست، قطعا آنان را بر شما مسلط مى‌كرد، و حتما با شما پيكار مى‌كردند. پس اگر از شما كناره‌گيرى كرده و با شما پيكار ننموده‌اند، و با شما طرح صلح افكندند، پس خدا هيچ راهى براى (تعدى) شما بر آنان قرار نداده است.


سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَنْ يَأْمَنُوكُمْ وَ يَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ كُلَّما رُدُّوا إِلَي الْفِتْنَةِ أُرْكِسُوا فِيها فَإِنْ لَمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَ يُلْقُوا إِلَيْكُمُ السَّلَمَ وَ يَكُفُّوا أَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أُولئِكُمْ جَعَلْنا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطاناً مُبِيناً

91

بزودى (گروه) ديگرى را خواهيد يافت، كه مى‌خواهند از شما آسوده خاطر شوند و از قومشان (نيز) ايمن باشند. (ولى) هر گاه به سوى فتنه (و بت پرستى) بازگردانده شوند، در آن سرنگون مى‌شوند. پس اگر از (درگيرى با) شما كناره‌گيرى نكرده و با شما طرح صلح نيفكنده و دست از شما نكشيده‌اند، پس آنان را هر كجا يافتيد، ايشان را (به اسارت) بگيريد و بكشيدشان. و آنانند كه براى شما، تسلطى آشكار، بر آنان قرار داديم.



قاری